maandag, september 04, 1995

Verantwoord tourisme.. 'Peru is a wonderful country.'

"Peru is a wonderful country," Met deze zin begint de Lonely Planet' travel survival Kit over het Latijns-amerikaanse land met één van de meest geweldadige tradities in Zuid-Amerika. Eén van de vele curieuze nieuwigheden die deze eeuw hebben meegebracht is het begrip toerisme. Jaarlijks reizen grote aantallen westerlingen naar andere, materieel vaak minder bedeelde streken op aarde. Steeds meer mensen echter, gaan zich vragen stellen bij deze regelmatige migraties van buitenlanders die zoals een internationale 'garde' van untouchables zonder schijnbare vorm van inkomsten neerstrijken tussen de broze gelederen van vreemde culturen. Samenlevingen die vaak al heel oud zijn en anders georganiseerd dan de moderne westerse maatschappij.

De alomtegenwoordige druk van westerse economische en culturele hegemonie is zo groot geworden dat hele beschavingen en fragiele maatschappelijke evenwichten onder vuur komen te staan. En dan hebben we het nog niet over de grote armoede waarin grote bevolkingsgroepen moeten leven, mede ten gevolge van het enorme onevenwicht tussen Noord & Zuid. Dit alles zijn realiteiten die elk reiziger in het achterhoofd moet houden wanneer ie naar die andere wereld trekt. Naast het fundamenteel respect voor elke medemens en zijn natuurlijke omgeving, in welke zin dan ook, is het erg belangrijk oorspronkelijke culturen te respecteren en een bescheiden attitude aan te nemen als vreemdeling. Slechts door een opstelling die blijk geeft van openheid en eerbied kan je hetzelfde vragen van de lokale bevolking. Het gebeurt helaas maar al te vaak dat westerse arrogantie en nonchalance generatieconflicten en massale sociale ontwrichting tot gevolg hebben.

Gelukkig blijkt er toch een tendens te bestaan onder de vele rugzaktouristen om zich beter te documenteren omtrent de streken die ze bezoeken. En een onontbeerlijk bestanddeel in hun bagage is een goede reisgids. De reisgidsenmarkt is, sinds de jaren '70 dan ook explosief gegroeid. Vele van die nieuwsoortige reisgidsen zijn ontstaan uit de ervaringen van de globetrotters die, eind jaren '60, de wereld rondtrokken en hun ervaringen wilden delen met het thuisfront. In de gidsen die daarop ontstonden ventileren ze altruïstische begrippen zoals openheid, communicatie en respect voor lokale omstandigheden. Nog een citaat: ..people-to- -people contacts undermine the inaccurate stereotypes and propaganda that racist and totalitarian governments invariably cause.' (Lonely Planet © South Africa).

Reizen naar de minder bedeelde streken op aarde is niet uit den boze. Het is een recht van elke mens de artificiële genzen te overschrijden en zijn persoonlijke horizon te verbreden. Maar dit gaat enkel op indien de reiziger hierbij zijn verantwoordelijkheid niet verzuimt en alles en iedereen op zijn weg bejegent met het broodnodige respect en openheid. Bovendien laat ie best groot vertoon achterwege en draagt ie bescheidenheid hoog in het vaandel. Slechts dan kan reizen vruchtbaar en verrijkend zijn, in alle opzichten.