Open Brief n.a.v. gijzeling van Belgische toeristen in Guatemala

Op 14 maart 2008 werden vier Belgische toeristen ontvoerd in Izabal, Guatemala, door Encuentro Campesino, een groep landloze landbouwers die vraagt naar een rechtmatige verdeling van de gronden. Door een succesvolle bemiddeling van het Federale Ministerie van BuitenlandseZaken, werden deze mensen na drie dagen terug op vrije voeten gesteld. De Steungroep voor rechtvaardigheid en vrede in Guatemala, samen met een coalitie van ngo's betreurt de actie van de Guatemalteekse boeren maar wil, ter hunner verdediging, toch enkele kanttekeningen maken bij de gang van zaken. Ze stuurde deze in een open brief naar Minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht en roept de Belgische overheid op om haar verantwoordelijkheid te nemen.

Aan de heer Karel De Gucht
Minister van Buitenlandse Zaken
Karmelietenstraat, 15
1000 Brussel

Brussel, 23 april


Open brief gijzeling 4 Belgen in Livingston, Guatemala



Geachte heer minister,


Wij, Belgische organisaties, die werken in solidariteit met de bevolking van Guatemala, richten ons tot u naar aanleiding van de gijzeling van vier Belgische toeristen die half maart plaats vond in Livingston, Izabal, Guatemala.

Op de eerste plaats willen we u feliciteren voor de stappen door u en uw ministerie ondernomen. Die onderhandelingen hebben geleid tot een vlugge en positieve afloop voor de gegijzelden. Spijtig genoeg kunnen we hoegenaamd niet besluiten: ‘eind goed, al goed’. Daarom even een toelichting vanuit onze gezamenlijke visie.

Het gebeuren in Izabal moeten we begrijpen vanuit de conflictieve toestand die Guatemala in zijn greep houdt. Met name de structurele onrechtvaardigheid, waarbij 1,5 a 2% van de bevolking 62,5% van de landbouwgronden in handen heeft, terwijl 94% (waaronder de boeren van Izabal) tevreden moeten zijn met 18, 60%. In de streek van Izabal is 82% van de inheemse bevolking arm en 38% extreem arm. Een grootgrondbezitter claimt het eigendomsrecht van uitgestrekte landerijen, ook grondgebied dat aan de gemeenten en de lokale bevolking toebehoort. De streek van Izabal wordt bovendien gekenmerkt door een permanente conflictieve situatie, veroorzaakt door grootschalige landbouwproductie voor de uitvoer, het toerisme waar de plaatselijke bevolking economisch niet beter van wordt en de uitbating van een nikkelmijn, die het milieu en dus ook de bevolking ernstige schade toebrengt.

Op dit ogenblik staan er op de agenda van de Nationale Politie 91 bevelen tot uitzetting van landloze boeren die zowat overal in het land gronden bezetten. De Nationale Coördinatie van Boerenorganisaties zegt dat dit te wijten is aan het feit dat de boeren nergens terecht kunnen, aangezien de grote landeigenaars de vruchtbare gronden ingepalmd hebben.

De Q’echi’ gemeenschappen van de regio Izabal hadden een verzoekschrift gericht aan de regering, waarin ze, met de bemiddeling van de Procureur van de Mensenrechten, de oprichting van een dialoogcommissie op hoog niveau vroegen om de aanslepende problematiek op te lossen. Het gijzelen van eenentwintig politieagenten kon de regering niet bewegen om de problemen rond het grondbezit aan te pakken. Ook de wanhoopsdaad om 4 Belgische toeristen te gijzelen, leidde niet tot onderhandelingen over het grondprobleem.

In plaats daarvan stuurde de regering er politie en leger op af en strafte de hele lokale gemeenschap. Want tijdens de reddingsoperatie in Izabal werd gewelddadig opgetreden tegen de dorpelingen. In één van de gemeenschappen drong de politie alle woningen en gemeenschapslokalen binnen, zoals gebeurde tijdens de burgeroorlog. Tegen de afspraken in die gemaakt werden tijdens de vredesonderhandelingen einde 1996, heeft de regering onder meer militairen ingezet tegen de burgerbevolking, zoals ten tijde van de oorlog.

Een inheemse boer, Mario Caal Bolom, werd volgens plaatselijke getuigen getroffen door een traangasgranaat van de politie en standrechtelijk vermoord. Daarnaast zijn nog tientallen gewonden gemeld. Het Openbaar Ministerie en het Ministerie van Binnenlandse Zaken beweerden dat er geen slachtoffers waren. De rechter, onder wiens jurisdictie de streek valt, weigerde het noodzakelijke onderzoekswerk te verrichten en over te gaan tot de overdracht van het lijk naar het mortuarium.

De Procureur voor de Mensenrechten van zijn kant bevestigt de informatie van de dorpelingen.

Het is hoogst zorgwekkend dat de regering, tegen haar eigen beloften in, niet bereid gebleken is om de zaak ten gronde te bespreken met de boeren en enkel haar toevlucht neemt tot repressie.

Zoals de boerenbewegingen en andere organisaties in Guatemala, betreuren ook wij het feit dat de organisatie in Izabal overgegaan is tot het extreme middel van gijzeling. Maar tegelijkertijd begrijpen we dat ze niet te spreken zijn over het feit dat de regering mensen die rechtmatige eisen stellen, die te maken hebben met recht op leven en voedselveiligheid en dus recht op grond, behandelt als misdadigers. Dit doet denken aan de voormalige ‘doctrine van de nationale veiligheid’, waarbij zij die sociale eisen stellen, beschouwd worden als de ‘interne vijand’.

Daarom vragen we:

- dat de Belgische regering haar bezorgdheid uitdrukt aan Guatemala omwille van de onbuigzaamheid tegenover de rechtmatige eisen van de boerenbevolking;
- dat de Belgische regering er op aandringt dat de Guatemalaanse staat haar verplichtingen, aangegaan bij de ondertekening van de vredesakkoorden (december 1996) voor wat betreft de rechtmatige eisen van de boerenbevolking, zou nakomen.
- dat België op haar beurt een rol speelt door - in het kader van het associatieakkoord dat de Europese Unie aan het voorbereiden is met de Midden-Amerikaanse regio - in een sociale clausule, uitdrukkelijk het onrecht van de grondverdeling en de situatie van de landloze boeren centraal stelt.

Graag willen we hierbij vragen om ons op de hoogte te houden van de door u ondernomen stappen in verband met de hierboven aangehaalde problematiek. Deze groep organisaties is uiteraard ook steeds bereid haar kennis en ervaring in deze ter beschikking te stellen van de overheid.


Hoogachtend,


- OXFAM Solidariteit
- Wereldsolidariteit
- Broederlijk Delen
- ACW- Leuven
- VOLENS vzw
- FIAN Belgium
- TRIAS vzw
- College van burgemeester en schepen, Herent
- SOCIAL ALERT
- Studio Globo vzw
- Vlaams Guatemala Comité
- Inter-cambio vzw
- Honduraswerkgroep
- CATAPA vzw
- De Vrienden van Guatemala – Ieper
- KWIA
- Serge Berten Comité
- 't Mayakind van Nu - Keerbergen
- Stuurgroep voor Rechtvaardigheid en Vrede in Guatemala
- Koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging - 11.11.11 vzw


Uit naam van deze groep organisaties,

Guido De Schrijver
Langestraat 6
B-9300 Aalst
BELGIUM

Tel/Fax : +32-53-62.94.76
E-Mail : guidods@skynet.be
Website: http://www.renvrguatemala.net

54 dode Birmese migranten zochten werk in de toeristenoorden Phang-nga en Phuket

Niet alleen in hun eigen land verrichten Birmezen slavenarbeid in de constructie van toeristische infrastructuur. Ook in buurland Thailand gaan ze aan de slag aan barslechte voorwaarden. Al gaat het in Thailand niet om gedwongen arbeid zoals in hun thuisland, ze werken er illegaal met alle gevolgen van dien voor hun arbeidsrechten.

Israël vakantieland zoals een ander?

Jetair wil Israël opnieuw promoten als vakantieland. Ze dienen daarbij de politieke intenties van het land en beelden het land uit als één en ondeelbaar, van de Jordaan tot aan de Middelandse zee. Ze hebben niet alleen een aparte Israël-brochure, maar bieden met VTB sinds 23 maart ook rechtstreekse vluchten aan tussen Luik en Tel Aviv. Als ze in de brochure spreken over besneeuwde bergtoppen en de groene vruchtbare valleien vermelden ze er niet bij dat Israël deze gebieden heeft gestolen van Syrië en de Palestijnen. Wanneer men het heeft over "een smeltkroes van volkeren en culturen en de bakermat van de drie grote wereldreligies waar ook christenen en moslims hun thuis vonden," zwijgt men over de etnische zuiveringen van 1948 en 1967 en het verdrijven van honderdduizenden Palestijnen en tienduizenden Syriërs en het onwettig annexeren en bezetten van water, gronden, dorpen en steden van Palestina en Syrië.

Tijdens de VTB-groepsreis bezoeken ze onder meer Bethlehem. Zal de begeleider uitleggen dat Bethlehem in bezet gebied ligt? Zal ie de juiste uitleg geven bij de apartheidsmuur die een groot stuk van de stad omcirkelt en afsnijdt van haar hinterland? Zullen de toeristen zich vragen stellen bij de volgebouwde heuvels met ommuurde witte apartementsblokken en huizen waarop de israëlische vlag wappert? Het zijn illegale kolonies op gestolen land van de palestijnen die voortdurend uitgebreid worden. Ook al vinden ze niet genoeg joodse kolonisten om ze te bevolken aan het tempo dat ze gebouwd worden. Op de kaart van het AIC kan je zien hoe de rode vlekken de bezette gebieden inpalmen en het gebied omtoveren in een nieuw 'Bantustan'. Misschien rijd de bus met toeristen wel over de apartheidsweg van de kolonisten, waar palestijnen niet op mogen. De presentatie op de Jetair site van deze reis doet vermoeden dat toeristen die iets meer willen begrijpen van het 'conflict' van een kale reis zullen thuiskomen.