donderdag, januari 10, 2008

Maak je reis duurzamer (deel 1)

Wat is eigenlijk duurzaam toerisme? En hoe zorg je ervoor dat het toerisme dat je zelf beoefent 'duurzaam' is? Hoe kan je de impact van je reis beperken en eventuele negatieve effecten op mens en milieu vermijden of zelfs omdraaien? Is die 'duurzaamheid' niet gewoon een hype net zoals 'ecotoerisme;' zijn dat allemaal niet gewoon 'buzz-woorden' van de toerisme-industrie die ons vakantieformules wil verkopen? Wat is het verschil tussen al die termen en wie heeft ze uitgevonden? Iedere reiziger met gezond verstand beseft wel ergens dat sommige toeristische praktijken op zijn minst dubieus zijn. Wat denk je bijvoorbeeld bij grote golfterreinen in de woestijn (Marokko, bij Ouarzazate) of dragers in het hooggebergte op teenslippers (Himalaya, Kilimanjaro, Andes)...

Je zou kunnen zeggen dat thuisblijven het beste is, maar dat is niet realistisch want we willen toch allemaal op tijd en stond op reis? Op ons discussieblog duurzaamtoerisme.blogspot.com gaan we de uitdaging aan om op al deze vragen een beknopt antwoord te formuleren. Vanzelfsprekend is duurzaam toerisme geen exacte wetenschap maar toch bestaan er veel gegevens over en nog beter: is er verrassend veel dat jij zelf kan doen. Anderzijds spelen ook de toerisme-industrie én de overheden een grote rol. In een reeks bijdragen proberen we op ons blog klaarheid te scheppen en linken te geven naar relevante plekken op het web. Soms zullen we feiten geven, vaak zullen onze adviezen ook voor discussie vatbaar zijn: laat jullie dan ook niet tegenhouden om mee te denken en te reageren...
We starten de reeks hieronder met een stukje over de terminologie, zo hebben we dat meteen uit de weg en kunnen we volgende week in een tweede bijdrage bekijken hoe je je reis anders kan plannen.



1) Terminologie

Als je het op café wil hebben over de problemen met het (massa)toerisme dan komen adjectieven zoals 'eco-' en 'verantwoord' steevast naar boven. 'Eco' verwijst naar een toerisme dat meer rekening houdt met de natuur en probeert om de impact van de toerist op het milieu zo klein mogelijk te houden. Verantwoord toerisme is een begrip dat vaagweg verwijst naar de impact op sociaal-economisch vlak maar het adjectief 'verantwoord' laat zoveel ruimte voor interpretatie dat die term eigenlijk nauwelijks meer gebruikt wordt onder toerisme-professionals. Nog andere, zij het iets meer gespecialiseerde buzz-woorden zijn 'community-toerisme' en 'pro-poor toerisme.' De eerste term verwijst naar toerisme bij lokale gemeenschappen die zelf proberen greep te krijgen op toerisme in hun streek of dorp. 'Pro-poor' toerisme werd gelanceerd door ontwikkelingseconomen die de aandacht vestigden op de mogelijkheden van lokaal toerisme tot armoedeverlichting. En recent kan aan het lijstje toegevoegd worden: 'fair trade toerisme.' De link met eerlijke handel werd vooral gelegd nadat toerisme plots opdook in de teksten van internationale handelsonderhandelingen. Toerisme wordt nu beschouwd als een dienst die geleverd wordt door de bezochte landen en waarvoor die landen zelf zich niet zouden mogen beschermen tegen buitenlandse concurrentie (lees GATS in een notedop) omdat dit de vrije concurrentie in gevaar zou brengen. Maar de term die toch het meest wordt gebezigd is duurzaam toerisme (sustainable tourism in het engels). Zowel de ngo's als de Verenigde Naties gebruiken deze term omdat die het volledigste omschrijft waar het over gaat: een toerisme dat zichzelf niet hypothekeert, dat een minimaal of een positief effect heeft op de omgeving, en dat op vier verschillende terreinen: milieu, sociaal-economisch, cultureel en politiek. Duurzaam toerisme past ook in de globale strategie naar meer duurzame ontwikkeling en de implementatie van 'agenda 21' zoals die door de Verenigde Naties werden afgekondigd, wat maakt dat overheden er ook mee weg kunnen om hun eigen toeristische industrie duurzamer te maken (waarover meer in een latere bijdrage.)

Geen opmerkingen: