LA MONTAÑONA: De weg erheen is barslecht, maar de bestemming doet de lage rugpijn snel vergeten. La Montañona, een bebost bergmassief in het noorden van El Salvador, was ooit een bastion van het ook in België en Nederland bekende rebellenleger FMLN. Nu onthalen voormalige guerrillero’s er toeristen op een programma dat het midden houdt tussen ecotoerisme en een les hedendaagse geschiedenis.
Nog niet zo lang geleden was de Salvadoraanse burgeroorlog ook voor Belgen en Nederlanders een begrip. Belgen als Michaël De Witte, Rita Vanobberghen, Roger Ponseele en Karin Lievens kozen in de jaren 80 de kant van de rebellen. In 1982 werd Nederland geschokt door de moord op vier Nederlandse journalisten die het bloedige conflict versloegen. Solidariteitscomités en conservatieve politici leverden verhitte discussies over El Salvador.
Na twaalf jaar en 75.000 doden kwam er in 1992 een einde aan de burgeroorlog. El Salvador verdween uit het wereldnieuws. Het FMLN werd een politieke partij. In het land zelf doen de grote economische en maatschappelijke problemen de herinnering aan de gruwelijke tijd verbleken.
Tunnels
In La Montañona probeert een groep van 155 voormalige rebellen en bewoners “het collectieve geheugen” van het kleine land wakker te houden. De plaats heeft alles om toeristen te lokken. Het uitzicht vanop de keten van bergen en vulkanen op de grens met Honduras is adembenemend. Wandelpaden, kampeerterreinen en enkele vakantiehuisjes die met zonne-energie zijn uitgerust, laten bezoekers toe te genieten van de wilde natuur en de frisse lucht. Wie er oog voor heeft, kan zeldzame dieren en planten ontdekken.
“Maar de toeristen komen vooral voor de tunnels”, zegt Marco Tulio Calderón, de voorzitter van Corbelam, de organisatie die La Montañona toeristisch uitbaat. De vochtige onderaardse gangen voeren de bezoekers naar verschillende plaatsen vanwaar het FMLN sinds 1982 het verzet tegen de Salvadoraanse regering organiseerde. In een schuilplaats drie meter onder de grond bevond zich de apparatuur van Radioemisora Farabundo Martí (RFM), een zender die de Salvadoraanse bevolking voor de zaak van de rebellen moest winnen. Nauwe tunnels die doen denken aan het gangennetwerk van de Vietcong in Vietnam, voeren ook naar een onderaards ziekenhuis en andere schuilplaatsen van de rebellen. Bordjes geven uitleg.
Boven de grond getuigen diepe bomkraters en bomen met sporen van granaatsplinters van de hevige strijd die hier is geleverd. Het Salvadoraanse leger probeerde de strategische steunpunten van de rebellen te vernietigen, maar bleef tot op het einde van het conflict in het duister tasten. Zelfs van de eigen strijders kenden de meesten plaatsen als La Montañona niet.
“De grond is doordrenkt met het bloed van veel kameraden”, zegt Calderón. Hij is pas 37, een jonge veteraan uit de burgeroorlog. “Nu kunnen we de site aan de nieuwe generaties laten zien, zodat ze onze geschiedenis leren kennen.”
Duurzame ontwikkeling
“We willen de toeristen iets lichtverteerbaars bieden dat toch een waarheidsgetrouw beeld geeft van wat zich hier tijdens de oorlog afspeelde”, zegt Francisco Mejía, de schatbewaarder van Corbelam. “Tegelijk komt er geld binnen dat we kunnen inzetten om de bosgebieden duurzaam te beheren.” Dat is een hele uitdaging in een arme streek als Chalatenango, het departement waarin La Montañona ligt. Corbelam heeft onder meer een systeem met waterputten en waterleidingen aangelegd dat toelaat bosbranden sneller te bestrijden.
De plannen voor het beheer van La Montañona werden in 2006 uitgewerkt. De inspiratie kwam onder meer van Perquin, een bergdorpje in de noordoostelijke provincie Morazán dat bekend stond als de hoofdstad van de guerrilla. Daar is nu een Museum van de Revolutie gevestigd.
In La Montañona kwamen vorig jaar 1400 toeristen langs. Langzaam wordt de infrastructuur uitgebreid. Er wordt een restaurant gebouwd en er zijn plannen om de bewoners van de plaats te voorzien van stroom en drinkbaar water. Het grote probleem is de slechte staat van de weg die naar de streek voert. Die houdt veel bezoekers weg.
PD (copyright IPS Vlaanderen)
Meer berichten op http://www.ipsnews.be
Geen opmerkingen:
Een reactie posten