Verdwenen mangrovebossen maakten Birma kwetsbaar voor cycloon

Eén van de belangrijkste oorzaken voor de grootschaligheid van de ramp in Myanmar is schromelijk onderbelicht gebleven in de media. Natuurlijk is er het stilaan monsterachtige régime dat verzuimde om de bevolking te waarschuwen en dat nu nog steeds elke goede hulpverlening verhindert. Maar de reden dat de cykloon haast ongehinderd het land op kon razen is de afwezigheid van een buffer die de landen rond de Indische oceaan van oudsher beschermde. Tenminste, voor dat de mens massaal ingreep. De mangrovewouden die vroeger honderdduizenden kilometers kusten in Zuid-Oost Azië beschermden moesten de laatste tientallen jaren wijken voor economische belangen.

Inmiddels heeft de Birmese minister voor Noodhulp Maung Maung Swe laten weten dat het inderdaad niet zozeer de winden tot 190 kilometer per uur waren die het meeste slachtoffers gemaakt hebben, maar wel het springtij als gevolg van de cycloon. “De golf was tot 3,5 meter hoog en vernielde of overstroomde de helft van alle woningen in de laaggelegen dorpen”, zei de minister. “De bewoners konden nergens heen.”
Mangrovebossen moesten massaal wijken voor viskwijkerijen, garnaalkwekerijen maar ook toeristische projecten. Net zoals koraalriffen zijn het nochthans bijzonder belangrijke ecologische kweekvijvers. En wie ooit met een platboot een excursie mee heeft gedaan in een origineel mangrovewoud weet hoe wonderlijk mooi en ongerept zulke gebieden zijn... en bijgevolg ook veel mogelijkheden bieden voor gecontroleerde duurzaam toerisme projecten. Je kan beperkte delen open stellen voor toeristische excursies per boot. In Mexico kan je prachtige boottochten maken in de mangroven onder Campeche bvb. Je kan ook zg. 'plankwalks' aanleggen d.w.z. houten paden op palen met mogelijkheden - ik denk aan het prachtige voorbeeld van 'Niah national parc' in Sarawak op Maleisisch Kalimantan. De plankwalks werden er aangelegd onder leiding van Ivy Jong, een achitecte uit Kuching en een oude vriendin van me. De planken voetbruggen werden aangelegd met veel recpect voor de omgeving. Naar verluidt waren de (niet onbelangijke) kosten er na enkele jaren al uit terug verdiend al is voortdurend onderhoud en supervisie een belangrijk element.

Uit cijfers van het Mangrove Action Project (MAP) blijkt dat al meer dan de helft van de originele mangrovebossen op de wereld verdwenen zijn. Van de oorspronkelijk 32 miljoen hectaren blijven er minder dan 15 miljoen over. Hoewel ze veel minder aandacht krijgen, verdwijnen de mangrovegebieden sneller dan tropische regenwouden of koraalriffen.